در نشست خبری همایش ملی تأمین مالی جمعی که در ۳۰ بهمن برگزار خواهد شد، بر ضرورت سیاست‌گذاری‌های شفاف، حمایت‌های قانونی و توسعه ابزارهای نوین تأمین مالی تأکید شد.
تأمین مالی جمعی در ایران طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است و از سال ۱۳۹۹ تاکنون، بیش از هزار طرح توانسته‌اند از این طریق سرمایه موردنیاز خود را جذب کنند. با این حال، موانع قانونی، سخت‌گیری‌های بانک مرکزی و عدم تنوع در ابزارهای تأمین مالی، از چالش‌های اصلی این حوزه محسوب می‌شوند. در نشست خبری همایش ملی تأمین مالی جمعی، که در ۳۰ بهمن برگزار می‌شود، کارشناسان و فعالان اقتصادی بر ضرورت سیاست‌گذاری‌های شفاف، حمایت‌های قانونی و توسعه ابزارهای نوین تأمین مالی تأکید کردند.
توسعه تأمین مالی جمعی در ایران؛ راهی نو برای جذب سرمایه‌های خرد
تأمین مالی جمعی به‌عنوان یک روش نوین جذب سرمایه، در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و توانسته است به‌عنوان یک ابزار مهم برای حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و استارتاپ‌ها مطرح شود. با این حال، چالش‌های قانونی، محدودیت‌های بانک مرکزی و نبود تنوع در ابزارهای تأمین مالی، رشد این روش را با موانع جدی مواجه کرده است.
امیرمحمد مهراد، دبیرکل سازمان ملی کارآفرینی ایران، در نشست خبری همایش ملی تأمین مالی جمعی اعلام کرد که این روش از سال ۱۳۹۹ تاکنون جهش چشمگیری داشته و تا دی‌ماه ۱۴۰۳، حجم سرمایه جذب‌شده از این طریق به بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. در حال حاضر، ۳۹ سکوی تأمین مالی در بازار سرمایه فعال هستند که ۵ سکوی برتر بیش از ۵۷ درصد از این بازار را در اختیار دارند.
به گفته مهراد، تحریم‌ها و کنترل ترازنامه بانک مرکزی موجب شده که بیش از ۸۰ درصد طرح‌هایی که در سال ۱۴۰۱ تعریف شده بودند، امسال از طریق تأمین مالی جمعی سرمایه موردنیاز خود را جذب کنند. وی همچنین از افزایش میانگین نرخ سود این روش از ۳۰ درصد در ابتدای راه‌اندازی به حدود ۴۰ درصد خبر داد. در این میان، استان‌های تهران، اصفهان و یزد، پیشتاز تأمین مالی جمعی در کشور هستند.
لزوم توسعه روش‌های تأمین مالی و حمایت‌های قانونی
علیرضا دلیری، دبیر علمی همایش تأمین مالی جمعی، با اشاره به روش‌های مختلف جذب سرمایه، تأکید کرد که در جهان بیش از ۴۰ روش برای تأمین مالی وجود دارد، اما در ایران همچنان تمرکز اصلی بر تأمین مالی از طریق بدهی است. در حالی که روش‌های متنوعی مانند تأمین مالی از طریق سهام، خیریه و پاداش در دنیا رواج دارد، در ایران تنها مدل بدهی مورد استفاده قرار گرفته است.
وی افزود: در حال حاضر، محدودیت‌هایی برای نرخ سود در تأمین مالی جمعی ایجاد شده و سقف مجاز ۴۵ درصد تعیین شده است. با این وجود، سکوهای تأمین مالی همچنان در حال جذب سرمایه هستند و این نشان‌دهنده پتانسیل بالای این حوزه در اقتصاد کشور است.
یکی از چالش‌های اصلی که در این همایش به آن پرداخته خواهد شد، تعیین جایگاه تأمین مالی جمعی در نظام اقتصادی کشور است. به گفته کارشناسان، باید مشخص شود که این روش در کدام بازارها فعالیت خواهد کرد، چگونه می‌تواند بر کاهش تورم تأثیر بگذارد و چه تدابیری برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی اندیشیده شود.
تأمین مالی جمعی در مقایسه با روش‌های سنتی
محمدهادی موقعی، رئیس کمیسیون تأمین مالی کارآفرینی، در این نشست اظهار داشت که تأمین مالی جمعی می‌تواند یک ابزار کارآمد برای جذب نقدینگی و حمایت از کسب‌وکارها باشد، اما این روش هنوز به‌درستی در اقتصاد کشور جایگاه خود را نیافته است. وی با اشاره به تجربه کشورهای موفقی مانند هند و بنگلادش، توضیح داد که این کشورها توانسته‌اند از تأمین مالی جمعی برای جذب سرمایه‌های خرد و تزریق آن به صنایع مختلف استفاده کنند.
به گفته وی، چالش اصلی این است که نقدینگی در کشور به‌طور عادلانه توزیع نمی‌شود. بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک دسترسی محدودی به منابع مالی دارند. اگر تأمین مالی جمعی بتواند به‌عنوان یک ابزار قانونی و موردحمایت دولت به رسمیت شناخته شود، می‌تواند نقش مهمی در کاهش وابستگی به بانک‌ها و توسعه اقتصادی کشور ایفا کند.
نگرانی از ورود نهادهای تنظیم‌گر و چالش‌های آینده
محمدحسین سجادی نیری، رئیس هیئت‌مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور، درباره مشکلات توسعه تأمین مالی جمعی گفت که سخت‌گیری‌های قانونی، تعیین نرخ سود و نبود ضمانت‌های مناسب، موانع اصلی رشد این روش هستند. وی همچنین ابراز نگرانی کرد که در صورت رشد این صنعت، نهادهای تنظیم‌گر وارد عمل شوند و محدودیت‌هایی را برای این روش ایجاد کنند، همان‌طور که در حوزه رمزارزها چنین اتفاقی رخ داد.
وی تأکید کرد که برای جلوگیری از این مشکلات، لازم است سیاست‌گذاری‌های شفاف و حمایت‌های قانونی از تأمین مالی جمعی صورت گیرد تا این روش بتواند به‌عنوان یک ابزار پایدار در اقتصاد کشور مورد استفاده قرار گیرد.
همایش تأمین مالی جمعی؛ فرصتی برای معرفی و توسعه این صنعت
محمدرضا رواند، مشاور رئیس سازمان ملی کارآفرینی ایران، هدف از برگزاری این همایش را آشنایی صاحبان صنایع با این روش عنوان کرد. وی اظهار داشت که در حال حاضر، کمتر از ۲ درصد از صاحبان صنایع با تأمین مالی جمعی آشنا هستند، در حالی که این روش می‌تواند جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی تأمین سرمایه باشد.
وی تأکید کرد که تأمین مالی جمعی می‌تواند برای توسعه صنایع دانش‌بنیان، استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای کوچک بسیار مفید باشد. با این حال، برای بهره‌گیری بهتر از این روش، نیاز است که قوانین و مقررات مشخصی برای آن تدوین شود و فرهنگ‌سازی لازم برای آشنایی فعالان اقتصادی با این ابزار صورت گیرد.
تأمین مالی جمعی، به‌عنوان یک روش نوین سرمایه‌گذاری، پتانسیل بالایی برای حمایت از کسب‌وکارهای نوپا، صنایع دانش‌بنیان و پروژه‌های کوچک دارد. اما برای بهره‌گیری حداکثری از این فرصت، باید چالش‌های قانونی، نرخ سود و آگاهی عمومی برطرف شود.
همایش ملی تأمین مالی جمعی که در ۳۰ بهمن برگزار می‌شود، فرصتی برای بررسی این چالش‌ها، ارائه راهکارهای توسعه‌ای و معرفی این روش به صاحبان صنایع و کسب‌وکارهای مختلف است